АГУЫНДÆ-РÆСУГЪД

АГУЫНДÆ-РÆСУГЪД
Сау хохы сæр цардис Сайнæг-æлдар. Уыдис ын æвирхъау рæсугъд чызг, чызгæн йæ ном хуындис Агуындæ. Сайнæг-æлдарæн уыцы иунæг чызгæй фæстæмæ цот нæ уыдис, æмæ æнæкæрон бирæ уарзта Сайнæг-æлдар йæ иунæг чызджы.
Агуындæ-рæсугъдæн йæ цыллæ хъуымбылдзыкку хæццæ кодта раст йæ фадхъултæм. Нарæгастæу æмæ гуырвидауц. Йæ сау цæстыты каст уыдис фæскъæвда хур бон; йæ ми кæнынмæ бавнæлд – цæрдæг, раст бирæгъы фæлæбурдау; денджызы хъазау, уæдæ цы загъдæуа, – йæ рацыд. Райсом раджы-иу тасгæ-уасгæ куы рацæйцыдис дон хæссынмæ, уæд-иу цыма, мæй йæ гогонæй касти, сæнтхур та – йæ цæсгомæй. Уыд рæсугъд пылыстæджы хуызæн урс-урсид къух.
Нарты сагсур фæсивæдæн-иу сæ бæхты фынк калдис Агуындæ-рæсугъды цæстмæ хъазынæй, фæлæ сæм уæддæр Агуындæ-рæсугъд иу хатт дæр нæ ракаст Сау хохы айнæджы сæрæй. Сайнæг-æлдармæ Агуындæйы тыххæй чи нæ сминæвар кодта, фæлæ дзы иуæн дæр нæ бакуымдта.
Агуындæ-рæсугъд йæхи куынæ бауромы Ацæйы-фырт чысыл Ацæмæзы уадындзы зардмæ, йæ зарджытæм куынæуал фæлæууы, йæ куыст куы фæуадзы, айнæджы тигъæй куы ракæсы. Ацæмæзæн уарзондзинад йæ уæнгты куы ахъары. Агуындæ-рæсугъд дæр, лæппуйы ауынгæйæ, уарзондзинадæй куы базыр-зыр кæны. Мæнæ куыд зæгъы Сайнæг-æлдар йæ чызджы уарзондзинады тыххæй:
– О, мæ хивæнд иунæг бындар, куыд дæм кæсын, афтæмæй æнæкæрон бирæ уарзыс сыгъзæрин уадындз æмæ рæсугъд цæгъдтытæ æмæ иуазыккон сæрджын сагтæ, фæлæ уыдонæй тыхджындæр бауарзтай Ацæйы-фырт чысыл Ацæмæзы.
Иу абонæй иннæ абонмæ фæбадтысты, фæзарыдысты, фæкафыдысты Ацæмæзы чындзхæсджытæ Сайнæг-æлдары хæдзары, стæй рараст сты Сау хохы айнæгæй – Агуындæ-рæсугъды Нартмæ Ацæмæзæн рахастой. Агуындæйы чындздзон уæрдон уыдис æвзистæй, æмæ дзы ифтыгъд уыдис авд сæрджын саджы – Æфсатийы лæвар. Чындзхæсджытæн сæ фæстæ авд уæрдоны дзаг – чындзы дзаумæттæ. Агуындæйæн къухылхæцæг уыд бæрзонд Уастырджи, дыккаг æмбал ын – Нарты Уырызмæг. Зæрдæхъæлдзæгæй йæ æрхастой æмæ йæ Нарты Хæдзармæ бакодтой.
Агуындæ-рæсугъдмæ ис нымæтын ехс. Ацæмæз ын йæ ныхæстæм сæ фыццаг фембæлды куы рамæсты æмæ йæ сыгъзæрин уадындз сау хохы тигъыл куы ныццавта, æмæ уадындз лыстæг муртæ куы баци, уæд Агуындæ æрхызт айнæгæй, æрæмбырд кодта уадындзы сæстытæ æмæ сæ бахаста сæхимæ, йæ нымæтын ехсæй сæ æрцавта, æмæ аныхæстысты, – цы уыдис, уый фестадис сыгъзæрин уадындз. Æмæ йæ афтæмæй фæстæдæр балæвар кæны Ацæмæзæн. Уый йыл йæ чындзæхсæвы бирæ фæзарыд.

Словарь по этнографии и мифологии осетин. 2014.

Игры ⚽ Поможем написать курсовую

Полезное


Смотреть что такое "АГУЫНДÆ-РÆСУГЪД" в других словарях:

  • Агуындæ — см. Агуындæ – перевод Агуындæ – ирон Нарты кадджыты хъайтартæ Сослан, Хæмыц æмæ Батрадзы знæгтæй иуы – Сау хохы хицау Сайнæг æлдары сау рæсугъд чызг. Алыхуызон сгуыхтдзинæдтæ равдисæг æппæты зынгæдæр нарт бынтон дзæгъæлы архайынц Агуындайы… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • АЦÆМÆЗ — Нарты Ацæйы кæстæр фырт. Алæгатæй. Кадæг «Ацæмæз æмæ Насран æлдар» зæгъы: «Ацæтæй мыггаг нал уыдис – Ацæ йæхæдæг зæронд баци, йæ фырт Ацæмæз та ма дзидзидай уыдис». Ахæм уавæры æрæййæфта зæронд Ацæйы йæ хæрæфырт Насран æлдары усы скъæфты рæстæг,… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • А — Æ Б Г Д Дж Дз Е З И Й К Къ Л М Н …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Ацæмæз — см. Ацæмæз – перевод Ацæмæз – сызгъæрин удæвдзы хицау Нарты кадджыты. Йæ фыдæн ын æй балæвар кодта «цырдкъах» Æфсати. Ацæмæз йæ диссаджы уадындзæй æдзух цæгъды, Сайнæг æлдары чызг Агуындæ – рæсугъд кæм цæры, уыцы Сау хохы сæр. Йæ сызгъæрин… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • БЫДЫРЫ 3ÆД — Йæ бадæн ис быдыры Куырыппы бæрзондыл. Кадæг «Ацæмæз æмæ Агуындæ рæсугъд» ы Нарты Ацæйы фырт чысыл Ацæмæз сæумæрайсом йæ бæх арыхъ сапонæй ныхсадта. Хур куы скасти, уæд рараст сты Нарты сагсур фæсивæд æмæ Нарты гуыппырсартæ Сау хохы Сайнæг… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • ЕЛИА — Уациллайы афтæ дæр хонынц ирон адæмон сфæлдыстады. Кадæг «Ацæмæз æмæ Агуындæ рæсугъд» ы кæсæм: «Сæ чындзхæсджытыл сæ фæндаг ракодтой: Æрджынарæгмæ бацыдысты Тæтæртупмæ, Куырыппы бæрзондмæ ссыдысты Быдыры зæдмæ, Тбауы хохмæ – рухс Елиамæ (ома,… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • САЙНÆГ-ÆЛДАР — Цардис Сау хохы сæр. Уыдис ын æвирхъау рæсугъд чызг, йæ ном хуындис Агуындæ. Уыцы иунæг чызгæй фæстæмæ йын цот нæ уыдис, æмæ йæ æнæкæрон бирæ уарзта. Нарты Ацæмæз ын æй куы бацагуырдта, уæд фенкъард, фæлæ йын Агуындæ зын хæс – иу азы гуырд сагтæй …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Ирон адæмы этнографи æмæ мифологи — Этнография и мифология осетин АЛФАВИТОН АМОНÆГ Абырджыты æвзаг Авд дзуары Авдæнмæ фидыд Авункулат Агдар Аза бæлас …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • УАСТЫРДЖИ — Ирон мифологийы нæлгоймæгтыл (сылгоймæгтæ йын йæ ном дзургæ дæр нæ кæнынц, хонынц æй ЛÆГТЫ ДЗУАР) æмæ бæлццæттыл армдарæг зæд. Стыр Хуыцауы фæстæ Уастырджи ирон динон дунеæмбарынады ахсы дыккаг бынат. Цæры уæларвы. Уымæн, æрмæстдæр уымæн ис бар… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»